panne in de brousse

Sabouna, woensdag 6 september 2006

anderhalf uur door de brousse. zoveel tijd heb je nodig om met de auto in sabouna te geraken. bibir heeft de 48 georganiseerde boerengroepen van sabouna verbeterde bonenzaden gegeven. deze zijn in juli gezaaid en binnen een kleine maand zullen ze geoogst worden. een idee dat mijns inziens met haken en ogen aan mekaar hangt omdat bonen traditioneel tussen de mil staan. bibir heeft vele kilo's zaad gegeven (576 kg in totaal) en dus heeft sabouna lustig bonen in monocultuur gezaaid.

soit, mijn vrees werd werkelijkheid. de bloemen van de boontjes hebben last van vraatzuchtige insecten. vorige week was de afgevaardigde van sabouna in lichte paniek komen melden dat er dringend pesticiden nodig waren om de vijanden te bestrijden. na inspectie ter plaatse bleek de nood tot handelen groot. heleen zet de principes opzij, mijn partner-in-crime doet wat hij placht te doen en bestelt 48 liter insecticide. we "lenen" elke boerengroep een litertje Decis en na de oogst moet de kostprijs netjes terugbetaald worden.

wij dus onderweg naar sabouna met 48 liter insecticide in de koffer. het heeft vannacht goed geregend en we weten op voorhand dat het modderig zal zijn. we vrezen voor één moeilijk doorwaadbare plaats maar de tijd dringt. de boeren moeten spuiten, dus spoeden we ons er vandaag nog naartoe.

en inderdaad: er staat veel water in het ravijntje. lepe jongens weten de situatie maar al te goed uit te buiten en voor enkele honderden franken (0,75 euro) heffen ze een grote Yamaha-motorfiets op en brengen ze die droog naar de overkant (hun prijzen hangen van de status van de tweewieler af). abbas, onze chauffeur, kent zijn machine. hij schakelt naar 4x4 en geeft volle gas. als we de overkant van het ravijntje bereiken, dampt de motorkap een beetje, maar dat zal wel niet erg zijn. (ik heb vertrouwen in mannen die met liefde over auto's praten - wat kan ik er immers tegen in brengen?)

in sabouna leveren we ons vergif, we tekenen het contract en we zien het hoofd van abbas zenuwachtig onder de motorkap verdwijnen. hij krijgt er een boel metaal uit en als de radiator het daglicht ziet, wordt het duidelijk dat we vanavond niet met de wagen terugkunnen. prompt rijdt de afgevaardigde van sabouna twee motorfietsen voor om ons naar huis te brengen. het is halfzes en het begint al te schemeren. willen we op tijd thuis geraken, dan moeten we onmiddellijk vertrekken. enkele kinderen duwen de auto naar een veilige koer. abbas komt die morgen wel repareren.

ik kruip achterop bij de afgevaardigde en mijn twee collega's nemen de tweede motorfiets. enkele honderden meters buiten het dorp houdt mijn bestuurder halt: een probleem met de ketting. *zucht* het begint echt wel donker te worden. hij rijdt terug naar het dorp. binnen het kwartier is het euvel verholpen. zijn tweewieler zal het nu wel volhouden tot ouahigouya. en wat doet een vrouw dan? ze kijkt naar boven en ziet de maan. gelukkig, volle maan. daarenboven ben ik in goed gezelschap: drie sterke mannen en twee motorfietsen.

" hélène, il y a un problème. c'est que mon phare ne marche plus. il faut que je le fasse réparer dès qu'on arrive à ouahigouya " keep smiling, er is nog altijd de maan.

onderweg onderhoudt de afgevaardigde mij met de problemen van zijn dorp. wij hebben zijn inwoners zonet een pesticidenlening ter waarde van een kleine 800 euro onder de neus geschoven. als wij dan in de puree zitten met onze auto, staat hij dra klaar om ons te helpen. zomaar en voor niks. geen contract, geen voorwaarden en geen terugbetalingstermijn. van onevenwichten gesproken.

in het donker rijden we naar huis. vanaf youba gaat het makkelijk. er ligt een weg tussen youba en ouahigouya. bijna rijden we nog een fietser zonder licht omver. verontwaardiging: "zijn licht werkt niet!" (maar het onze ook niet…)

we zien ouahigouya al in de verte liggen. in oostelijke richting valt echter het grote helle licht op: "la présidence". blaise compaoré heeft over het hele land residenties gebouwd. buitenverblijven. " aangezien er zoveel licht is, moet de president er wel zijn, " vraag ik. " neen, de lichten branden altijd. Het maakt niet uit of de president er is." een pied-à-terre voor de ratten dus.

ik kom veilig aan in mijn eigen pied-à-terre. de afgevaardigde heeft blijkbaar een paar kinderen in de stad waar hij terecht kan. morgen keert hij dan met abbas terug naar sabouna om de radiator te repareren en de wagen op te halen. thuis wacht er warme choco.